เสือตัวที่ 6
แม้นักจัดตั้งมวลชน จะมีการกระทำอย่างเป็นกระบวนการที่ชักจูงให้ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อ เข้าเป็นแนวร่วมขบวนการแบ่งแยกแตกต่างจากคนในพื้นที่อื่นของประเทศเหล่านั้น ทั้งยังมีกระบวนการในการสร้างความผูกพันเชิงลึกทางจิตวิทยาโดยใช้หลักการทางศาสนามาบิดเบือน หรือตีความหลักคำสอนให้เป็นประโยชน์ในการให้ได้มาซึ่งแนวร่วมสมาชิกขบวนการต่อสู้กับรัฐ ให้เข้าข้างแนวทางในการต่อสู้ของกลุ่มตน เพื่อให้ผู้ที่เข้าร่วมขบวนการร้ายปลายด้ามขวาน ยังคงดำรงคงอยู่กับขบวนการร้ายแห่งนี้ ด้วยความเชื่อมั่น มั่นใจ อย่างที่เรียกว่า มีความภักดีต่อขบวนการอย่างฝังรากลึกและยากที่จะเปลี่ยนใจก็ตาม
หากแต่ก็ยังมีช่องว่างในการที่สมาชิกแนวร่วมขบวนการที่เคยตกเป็นเหยื่อในการชักจูงโน้มน้าวของนักจัดตั้งมวลชน ได้มีความคิดที่จะหนีออกจากการเป็นแนวร่วมขบวนการร้ายแห่งนี้ ด้วยปัจจัยและแรงจูงใจหลายๆ ประการ จากการศึกษาวิจัยของนักวิชาการกลุ่มหนึ่ง พบว่า ปัจจัยที่เป็นเหตุจูงใจให้สมาชิกแนวร่วมขบวนการปลายด้ามขวานแห่งนี้ คิดใหม่ กลับใจหนีออกจากการร่วมมือกับกลุ่มคนในขบวนการ แม้บางส่วนจะไม่ถึงขั้นกลับใจมาเป็นฝ่ายรัฐ หากแต่ก็เป็นทางเลือกเดียวที่หลงเหลืออยู่ของสมาชิกแนวร่วม ด้วยการกลับใจหนีออกจากขบวนการ อาทิ
1) ความผูกพันในครอบครัว ลักษณะแรงจูงใจดังกล่าวเกิดขึ้น กับสมาชิกขบวนการที่มี พ่อแม่อยู่ในวัยชรา ไม่มีคนดูแลช่วยเหลือหรือกำลังเจ็บป่วยมีโรคประจำตัว รวมทั้งผู้ที่แต่งงานแล้วและโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ภรรยากำลังตั้งครรภ์ หรือที่กำลังมีลูกเล็กหรือลูกหลายคน และไม่มีคนช่วยเหลือครอบครัว หรือลูกกำลังเรียน ในขณะที่ภรรยาอยู่คนเดียวและไม่สามารถส่งให้ลูกของตนเรียนต่อได้ 2) ความมั่นใจในความปลอดภัย โดยเฉพาะเมื่อออกมาจากขบวนการแล้ว บุคคลผู้นั้นมั่นใจว่าจะได้รับการปฏิบัติจากเจ้าหน้าที่ของรัฐด้วยดีโดยไม่ใช่การซ้อมทรมาน หรือมั่นใจในความปลอดภัยที่จะไม่ถูกอุ้มฆ่า ซึ่งความมั่นใจมักจะมาจากหลายๆ ปัจจัย เช่น เจ้าหน้าที่ของรัฐรู้ตัว และชักชวนให้เกิดความมั่นใจว่าจะปลอดภัย หรือมีคนกลางที่ตนเองเชื่อมั่นและไว้ใจได้ เป็นคนช่วยเหลือเกลี้ยกล่อม หรือการที่เจ้าหน้าที่เข้าถึงครอบครัว หรือทำความดีช่วยเหลือกับครอบครัวของตน และการปฏิบัติที่ดีนั้น ถูกส่งผ่านมาให้สมาชิกที่เป็นแนวร่วมขบวนการได้รับรู้ จนทำให้มั่นใจว่า การกลับใจไปมอบตัวกับเจ้าหน้าที่นั้น ไม่ได้เลวร้ายอย่างที่กล่าวอ้างกัน เป็นต้น
3) ถูกฝ่ายเจ้าหน้าที่ออกจดหมายเชิญตัวอย่างเป็นทางการ ลักษณะดังกล่าวจะเป็นบุคคลที่มีชื่อใน พ.ร.ก. การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน เนื่องจากบุคคลดังกล่าว เจ้าหน้าที่สามารถระบุได้ชัดเจนว่า มีส่วนเกี่ยวข้องหรือถูกซัดทอดจากบุคคลอื่นแล้วจึงเรียกตัวให้เข้าชี้แจง ประกอบกับการเรียกเข้าชี้แจงดังกล่าวนั้น เจ้าหน้าที่มีกระบวนการที่จะทำให้ผู้ถูกเรียกตัวมั่นใจในความปลอดภัย แล้วจึงเกิดการรับสารภาพและยอมให้ความร่วมมือกับรัฐในที่สุด 4) ความรู้สึกผิด ที่เห็นชาวบ้านโดยเฉพาะพี่น้องชาวมุสลิมในพื้นที่ได้รับความเดือดร้อนจากการกระทำเหตุรุนแรงของตน แม้ตนเองจะไม่ได้เป็นผู้กระทำความรุนแรงโดยตรง หากก็เป็นส่วนหนึ่งในกระบวนการสร้างความรุนแรงนั้น ความรู้สึกดังกล่าวเป็นเสมือนกับการฉุกคิดได้ของผู้กระทำผิด ซึ่งเกิดผลลัพธ์ขัดแย้งกับที่ฝ่ายแกนนำขบวนการชักชวนเอาไว้ตั้งแต่ต้น ที่บอกว่าเป็นการต่อสู้เพื่อให้ได้บุญ แม้จะส่งผลให้เกิดใครเจ็บใครตาย แต่ภาพที่เกิดขึ้นจริงๆ พบว่าชาวบ้านผู้บริสุทธิ์ ทั้งศาสนาเดียวกันและต่างศาสนาต่างก็บาดเจ็บล้มตาย ทรัพย์สินเสียหาย โรงเรียนถูกปิดหรือถูกเผา เด็ก ๆ ไม่ได้ไปโรงเรียน ชาวบ้านหวาดกลัว ทำมาหากินไม่ได้ ยิ่งนานไปสภาพชีวิตของชาวบ้านก็ยิ่งแย่ลง สภาพที่เกิดขึ้นดังกล่าว จึงขัดแย้งกับคำชักชวนของฝ่ายขบวนการ ทำให้สมาชิกในระดับที่มีการศึกษาหรือวัยผู้ใหญ่แล้ว ฉุกคิดและตั้งคำถามถึงความไม่ถูกต้องของการกระทำด้วยวิธีการรุนแรงดังกล่าว จึงเกิดความต้องการตีตัวออกห่างจากขบวนการ จนถึงขั้นให้ความร่วมมือกับภาครัฐในเวลาต่อมา
5) การถูกกดดันจากการไล่ล่าหรือปิดล้อมตรวจค้น การไล่ล่าอย่างกระชั้นชิด รวดเร็ว จนผู้ก่อเหตุรุนแรง ต้องหลบหนีอย่างที่ตั้งตัวไม่ติด หรือการปิดล้อมตรวจค้นอย่างรวดเร็วและแม่นยำ จะเกิดผลลัพธ์ทางจิตวิทยาอย่างมากต่อสมาชิกขบวนการร้ายแห่งนี้ จนเกิดความเครียด หวาดกลัว และที่สำคัญคือการเกิดความเหนื่อยล้าและท้อถอย ผู้มอบตัวส่วนใหญ่ได้ให้ข้อมูลที่ค่อนข้างจะสอดคล้องกันว่า วัยรุ่นที่ถูกเจ้าหน้าที่ควบคุมตัวไว้ขณะปิดล้อมตรวจค้นส่วนใหญ่คือผู้ที่มีส่วนร่วมรู้เห็นกับการก่อการ แต่ไม่มีหลักฐานพอจะเอาผิดได้ การปิดล้อมตรวจค้นทำให้ผู้ลงมือก่อเหตุต้องหนีออกจากหมู่บ้านเข้าป่าภูเขา หรือหลบไปพักอาศัยอยู่ในหมู่บ้านอื่น การปิดล้อมตรวจค้นที่ทำประสานกันกับการลาดตระเวนในป่าอย่างต่อเนื่อง ยิ่งเป็นการกดดันมาก เพราะสมาชิกขบวนการในระดับแนวร่วมจะไม่ได้รับการฝึกให้อยู่ในป่าได้ในระยะยาว
การตัดสินใจที่จะกลับใจ ละทิ้งแนวคิดเดิมเมื่อครั้งที่ตัดสินใจเข้าร่วมขบวนการต่อสู้กับรัฐ และหนีออกจากแนวร่วมขบวนการร้ายแห่งนี้ จึงเป็นทางเลือกเดียวที่เหลืออยู่ของแนวร่วม สมาชิกขบวนการปลายด้ามขวาน โดยเฉพาะสมาชิกในระดับกลางๆ (RKK) จนถึงระดับท้ายๆ กล่าวคือกลุ่มคนจำพวก แนวร่วมดูต้นทาง โรยตะปูเรือใบ ผูกป้ายผ้าต่อต้านรัฐ ฯลฯ เพราะกลุ่มคนระดับนี้ เป็นกลุ่มคนที่ยังไม่ถลำลึกลงไปมากแบบสุดโต่ง พวกเขาจึงมีโอกาสในการฉุกคิดได้ว่า สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นนั้น อะไรคือความจริง และอะไรคือความฝัน อะไรคือความจริง และอะไรคือความเท็จ เพราะสิ่งที่ปรากฏขึ้นต่อหน้าเขา คือสิ่งที่จับต้องได้ ความผูกพันในครอบครัวโดยเฉพาะความรัก ความคิดถึงและเป็นห่วงลูก ความมั่นใจในความปลอดภัยจากเจ้าหน้าที่รัฐ โดยเฉพาะเมื่อออกมาจากขบวนการแล้ว ความรู้สึกผิดที่เห็นชาวบ้านโดยเฉพาะพี่น้องชาวมุสลิมในพื้นที่ได้รับความเดือดร้อนจากการกระทำเหตุรุนแรงของตน รวมทั้งการถูกกดดันจากการไล่ล่าหรือปิดล้อมตรวจค้น ล้วนเป็นเหตุจูงใจส่วนหนึ่งที่ทำให้คนกลุ่มนี้ กลับใจออกจากขบวนการร้ายแห่งนี้ อันเป็นปัจจัยที่รัฐ ต้องให้ความสำคัญและลงมือกระทำอย่างต่อเนื่องจริงจัง จนกว่ากลุ่มคนสุดโต่งในขบวนการ จะไม่มีศักยภาพพอในการต่อสู้ด้วยอาวุธกับรัฐ ซึ่งจะบีบบังคับให้เหลือทางเลือกเดียวคือ การพูดคุยต่อสู้ทางความคิด ตามแนวทางสันติวิธีในที่สุด