โครงการศูนย์เรียนรู้ตามแนวพระราชดำริ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และ พันธุ์พืช ก่อตั้งขึ้นบริเวณพื้นที่โครงการฟื้นฟูและพัฒนาป่าไม้เขากระปุกตามแนว พระราชดำริ (ภายในโครงการชั่งหัวมันตามพระราชดำริ อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี) เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 และส่งเสริมให้ประชาชนทุกหมู่เหล่าได้น้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ ที่ได้สร้างคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติอย่างอเนกอนันต์
ศูนย์ฯ แห่งนี้ เดิมคือเรือนที่ประทับพลับพลาเขาดอกไม้ ซึ่งหน่วยงานที่ร่วมสนองพระราชดำริได้ร่วมจัดสร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติและน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายแด่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถพิตร เนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธันวาคม 2557 ต่อมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สำนักพระราชวังดำเนินการส่งมอบเรือนที่ประทับและอาคารบริวารทั้ง 6 หลัง รวมทั้งพลับพลาที่ประทับทรงงานศาลา 9 เหลี่ยม เนื้อที่ 19 ไร่ ให้กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ดูแลและใช้ประโยชน์ทางราชการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 ที่ผ่านมา
โดยกรมอุทยานแห่งชาติฯ ได้ดำเนินการปรับปรุงเรือนที่ประทับเพื่อทรงงานในการแก้ไขปัญหาและพระราชทานพระราชดำริเพื่อให้การช่วยเหลือราษฎรพื้นที่โครงการต่างๆ ภายในอาคารมีการจัดนิทรรศการที่ได้นำวัสดุอุปกรณ์ในการทรงงานของพระองค์ ตลอดถึงแม่แบบที่พระราชทานเป็นแนวทางในการน้อมนำไป ดำเนินการของราษฎรในพื้นที่ อาทิ อุปกรณ์การถักทอผ้าแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน ทั้งนี้เพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่เป็นผลพึงประจักษ์ต่อประโยชน์ของราษฎรในพื้นที่ในปัจจุบัน
เปิดศูนย์เรียนรู้ตามแนวพระราชดำริ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช สำหรับอาคารได้ทำการปรับปรุงเป็นสถานที่ฝึกอบรมและศึกษาดูงาน โดยมีเป้าหมายให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ตามแนวพระราชดำริที่ครบวงจรด้านการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนตามแนวพระราชดำริ “สืบสาน รักษา ต่อยอด” โดยสามารถให้บริการด้านความรู้ การศึกษา ดูงาน และสถานที่สำหรับจัดอบรมให้แก่ประชาชนทั่วไป นักเรียนนักศึกษา และหน่วยงานต่างๆ สามารถรองรับการจัดประชุมสำหรับ 100 คน และรองรับการจัดอบรมแบบพักค้างแรมได้ 60 คนในแต่ละครั้ง
โดยเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2565 ที่ผ่านมา นายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี ได้เป็นประธานในพิธีเปิดศูนย์ฯ เพื่อให้บริการประชาชนอย่างเป็นทางการ และร่วมกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราช ชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 โดยมี นายรัชฎา สุริยกุล ณ อยุธยา อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช นายณัฐวุฒิ เพ็ชรพรหมศร ผู้ว่าราชการจังหวัดเพขรบุรี นายป วัตร์ นวะมะรัตน์ รองเลขาธิการคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอัน เนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) คณะผู้บริหารฯ ข้าราชการ เจ้าหน้าที่ นักเรียน และ ประชาชนจิตอาสาเข้าร่วมงาน
การนี้องคมนตรีและคณะได้ร่วมกับเจ้าหน้าที่และประชาชนทำกิจกรรม บำเพ็ญสาธารณประโยชน์ โดยการร่วมใจปลูกและบำรุงรักษาต้นไม้ภายในพื้นที่โค รงการฯ จำนวน 1,000 ต้น จัดทำฝายชะลอความชุ่มชื้น จำนวน 10 แห่ง พร้อม ปล่อยสัตว์น้ำสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ จำนวน 10,000 ตัว อีกด้วย