ฟาร์มทะเลตัวอย่างในพระบรมราชชนนีพันปีหลวง

 

เชิงสารคดี : เนื่องในโอกาสมหามงคลวันเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง 12 สิงหาคม 2566

ในที่นี้พาไปรู้จักฟาร์มทะเลตัวอย่างในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตำบลบางแก้ว อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี จากข้อมูลสำนักงาน กปร. (29 มิ.ย. 66) สังเขป ฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ เกิดจากพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีพระราชดำริเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2551 เพื่อช่วยเหลือราษฎรชาวประมงที่ไม่สามารถออกหาปลาได้ เนื่องจากน้ำมันมีราคาแพง ความโดยสรุปว่า "... ในอนาคตผลผลิตสัตว์ทะเลต่างๆ จากฟาร์มทะเลเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบผสมผสาน ที่ถูกสุขภาวะอนามัยแวดล้อมคืนสมดุลด้วย จะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำคัญทดแทนการออกเรือไปจับสัตว์น้ำในทะเลที่ห่างไกล..."  และทรงริเริ่มให้ทำฟาร์มทะเลตัวอย่างแบบผสมผสาน พร้อมพระราชทานที่ดินส่วนพระองค์ ซึ่งนางวาสนา เทพหัสดิน ณ อยุธยา ได้น้อมเกล้าฯ ถวายที่ดินในพื้นที่นาเกลือริมทะเล จำนวน 82 ไร่ 2 งาน 50 ตารางวา ณ หมู่ที่ 5 ต.บางแก้ว อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี เพื่อเป็นฟาร์มตัวอย่างให้แก่ผู้จับสัตว์น้ำ ผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และผู้ที่สนใจทั่วไปได้ศึกษา เรียนรู้ ดูงาน แลกเปลี่ยนประสบการณ์ นำไปปรับใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมท้องถิ่นของตนเอง

ปัจจุบันฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ เป็นสถานที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบผสมผสานที่ถูกสุขภาวะอนามัย และคืนความสมดุลสู่ธรรมชาติ สามารถเป็นตัวอย่างให้แก่ผู้ประกอบอาชีพประมง ทั้งผู้จับสัตว์น้ำและผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำให้แก่เกษตรกรและประชาชนที่สนใจในด้านการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากสัตว์น้ำ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาและส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงสาหร่ายพวงองุ่น จนก่อเกิดฟาร์มเพาะเลี้ยงสาหร่ายพวงองุ่นเชิงพาณิชย์ขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย รวมทั้งยังเป็นแหล่งฟื้นฟูทรัพยากรสัตว์น้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ ทั้งจากการเลี้ยงหอยแมลงภู่แบบแพเชือกในทะเลที่เปรียบเสมือนปะการังเทียมลอยน้ำและการปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ เพื่อแพร่ขยายพันธุ์เป็นการเพิ่มปริมาณสัตว์น้ำ ซึ่งจากการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริส่งผลให้ราษฎรและเกษตรกรที่ได้รับการส่งเสริมมีอาชีพ รายได้ที่มั่นคงขึ้น

เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2566 พลอากาศเอก ชลิต พุกผาสุข องคมนตรี ประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคกลาง พลอากาศเอก จอม รุ่งสว่าง องคมนตรี รองประธานอนุกรรมการฯ พร้อมด้วยนายปวัตร์ นวะมะรัตน เลขาธิการกปร. และคณะอนุกรรมการฯ เดินทางไปยังฟาร์มทะเลตัวอย่างในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ต. บางแก้ว อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี รับฟังบรรยายสรุปการดำเนินงานและการพัฒนาด้านต่างๆ จากผู้แทนกรมประมง การดำเนินโครงการเพิ่มประสิทธิภาพระบบน้ำภายในฟาร์มฯ จากผู้แทนกรมชลประทาน

จากนั้นคณะฯ เดินทางไปเยี่ยมชมการทำแนวกันคลื่นจากไม้ไผ่และโกงกางเทียมซีออส (C-Aoss) รวมทั้งเยี่ยมชมการดำเนินงาน ณ จุดสาธิตของฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ ได้แก่ การเลี้ยงสัตว์ทะเล การสาธิตการเพาะเลี้ยงการตัดแต่งสาหร่ายพวงองุ่น โอกาสนี้ องคมนตรีได้พบปะพูดคุยกับกลุ่มราษฎรที่ได้รับประโยชน์จากฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ จากนั้นเยี่ยมชมกระบวนการและอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตเกลือและน้ำทะเลผง  ผลิตภัณฑ์จากเกลือทะเล ชมการจำลองระบบนิเวศภายในฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ ระบบบำบัดน้ำ (โปรตีนสกิมเมอร์) และการเพาะเลี้ยงอาร์ทีเมีย ขั้นตอนการเก็บเกี่ยวอาร์ทีเมีย การบรรจุอาร์ทีเมียแช่แข็ง การสาธิตถอดก้างปลานวลจันทร์ทะเล และเยี่ยมชมร้านค้าจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากฟาร์มทะเลฯ ผลิตภัณฑ์จากมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ และสินค้าจากชุมชน ที่นำมาจำหน่ายภายในร้านค้า ในปีงบประมาณ 2566 มีผู้สนใจเข้ามาเยี่ยมชมฟาร์มทะเลตัวอย่างแห่งนี้กว่า 7,000 คน