เอกลักษณ์แม่พิมพ์ของพระสมเด็จวัดบางขุนพรหม(วัดใหม่อมตรส)พระสมเด็จวัดบางขุนพรหมพิมพ์ปรกโพธิ์

สัปดาห์พระเครื่อง / ราม วัชรประดิษฐ์

พระนามว่า "พิมพ์ปรกโพธิ์" นั้น มาจากพระพุทธศิลป์เป็นองค์พระปางสมาธิใต้ร่มโพธิ์บัลลังก์ โดยประดิษฐานในซุ้มครอบแก้ว อันเป็นสัญลักษณ์แห่งการบรรลุสัมมาสัมโพธิญาณของพระพุทธองค์ และศิลปะพระพุทธรูปใต้ร่มโพธิ์นี้ ได้รับความนิยมในการจำลองการพิมพ์พระเครื่องเรื่อยมาทุกยุคทุกสมัย โดยเฉพาะเป็นที่นิยมกันมากในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น

พระสมเด็จวัดบางขุนพรหม พิมพ์ปรกโพธิ์ เป็นพระที่ขุดพบในกรุพระเจดีย์ สมัยที่เปิดกรุในปี 2500 แต่พระมีจำนวนน้อยมากและอยู่ในสภาพที่ชำรุดและแตกหัก สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นพิมพ์ที่ทางวัดได้จัดสร้างขึ้นเป็นชุดท้ายๆ จึงมีจำนวนน้อยมาก และเนื้อมวลสารก็จะฟ่ามๆ ไม่หนาแน่นและแข็งแกร่งเหมือนพระสมเด็จวัดบางขุนพรหมพิมพ์อื่นๆ พระส่วนใหญ่ที่พบจึงมีการซ่อมแซม และตกแต่งใหม่ ทำให้หลายต่อหลายองค์มีความคลาดเคลื่อน และมีรายละเอียดของพุทธลักษณะที่ผิดเพี้ยนไปบ้าง

พุทธลักษณะทั่วๆ ไปของพระสมเด็จวัดบางขุนพรหม พิมพ์ปรกโพธิ์ เป็นพระสมเด็จที่บรรจุอยู่ในกรุพระเจดีย์ สภาพขององค์พระจึงมีขี้กรุที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ

เอกลักษณ์แม่พิมพ์ ของ พระสมเด็จวัดบางขุนพรหม พิมพ์ปรกโพธิ์

- องค์พระส่วนใหญ่มักมีการลงรักปิดทองหรือลงทองล่องชาดตั้งแต่พบในกรุ แต่เนื่องจากพื้นผิวขององค์พระไม่แกร่งเหมือนพิมพ์อื่นๆ มักจะปรากฏรอยหดเหี่ยวและย่น เมื่อปิดทองล่องชาดในกรุพระเจดีย์ ชาดจะเก่าและจืดมาก ส่วนทองที่ปิดบนผิวพระก็จะแห้งเหี่ยวย่นไปตามผิวขององค์พระ

- เส้นซุ้มครอบแก้วหนาใหญ่เป็นพิเศษ

- พื้นด้านในซุ้มครอบแก้วจะต่ำกว่าด้านนอก

- ปรากฏช่อโพธิ์อยู่ประมาณ 20 ช่อ ครอบคลุมอยู่ด้านบนและด้านข้างของเศียรพระประธาน

- องค์พระประธานหนาใหญ่และสง่างาม คล้ายพิมพ์เกศบัวตูม

- ลำพระกรทั้งสองข้างอวบอ้วน

- ปรากฏเส้นสังฆาฏิพาดเฉียงกับพระอุระ

- พระเพลา (หน้าตัก) หนาใหญ่ องค์ที่ติดชัดจะปรากฏเรียวพระบาท

- ฐานทั้ง 3 ชั้น หนาและใหญ่กว่าพระสมเด็จวัดบางขุนพรหมพิมพ์อื่นๆ โดยเฉพาะฐานชั้นที่ 1 หนาใหญ่เป็นแท่งตัน

- หัวฐานชั้นที่ 2 มีลักษณะเป็นฐานหัวสิงห์

- ขอบแม่พิมพ์ทั้ง 4 ด้าน จะปรากฏไม่ชัดเจนนัก

พระสมเด็จวัดบางขุนพรหม พิมพ์ปรกโพธิ์ มีเพียงพิมพ์เดียวเท่านั้น และพิมพ์ด้านหลังก็มีพิมพ์เดียวเช่นกันคือ "พิมพ์หลังเรียบ" ด้วยข้อสังเกตดังที่กล่าวมาทั้งหมดแล้วนั้น ก็พอจะเป็นหลักเบื้องต้นในการแยกแยะและพิจารณาพระสมเด็จวัดบางขุนพรหม ทุกพิมพ์ โดยเฉพาะพิมพ์ปรกโพธิ์ ซึ่งเป็นพิมพ์สุดท้าย ใน 9 พิมพ์ของพระสมเด็จวัดบางขุนพรหม (วัดใหม่อมตรส)ได้อย่างค่อนข้างชัดเจนในระดับหนึ่ง ครับผม