รายงาน : โครงการศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกทรายขาวจันทบุรี

โครงการศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกทรายขาวจันทบุรี การสงเคราะห์ด้านการจัดที่อยู่อาศัยและที่ดินทำกินทางการเกษตร เป็นอีกภารกิจหนึ่งขององค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกโดยองค์การฯ ได้ดำเนินการจัดตั้งนิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกขึ้น เพื่อให้การช่วยเหลือแก่ทหารผ่านศึก ครอบครัวทหารผ่านศึก และทหารนอกประจำการ ที่มีฐานะยากจนไม่มีที่อยู่อาศัยและที่ดินทำกินเป็นของตนเอง หรือมีน้อยไม่เพียงพอต่อการประกอบอาชีพ ได้มีโอกาสมีที่อยู่อาศัยและที่ดินทำกินเป็นหลักแหล่งมั่นคง โดยบรรจุเข้าเป็นสมาชิกในนิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึก ของแต่ละนิคมที่ตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงอันเนื่องมาจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยน้อมนำหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ฯมาเป็นองค์ความรู้พร้อมทั้งส่งเสริมอาชีพและพัฒนาการประกอบอาชีพในด้านต่าง ๆ ให้มีรายได้เลี้ยงตนเองและครอบครัว สามารถยกระดับการครองชีพและฐานะของครอบครัวให้ช่วยเหลือตัวเองได้อย่างยั่งยืน ปัจจุบันมีนิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกที่องค์การฯ ดำเนินการเป็นศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงฯอยู่ จำนวน 9 แห่ง ซึ่งได้บรรจุทหารผ่านศึก เข้าเป็นสมาชิกนิคมฯ จำนวน 1,981 ครอบครัว โดยมีนิคมฯ ตามภูมิภาคต่าง ๆ ประกอบด้วย 1. นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกอุดรธานี ตั้งอยู่ที่ ตำบลบ้านตาด อำเภอเมืองอุดรธานีจังหวัดอุดรธานี 2.นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกคลองน้ำใส ตั้งอยู่ที่ ตำบลผ่านศึก อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว 3. นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกเชียงราย ตั้งอยู่ที่ ตำบลปงน้อย อำเภอดอยหลวง, ตำบลท่าข้าวเปลือก อำเภอแม่จันและตำบลโยนก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย 4. นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกชานุมาน ตั้งอยู่ที่ ตำบลชานุมาน อำเภอชานุมาน จังหวัดอำนาจเจริญ 5.นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกนครพนม ตั้งอยู่ที่ ตำบลดงหมู อำเภอหว้านใหญ่, ตำบลคำป่าหลาย อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร และอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม 6. นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกพิการบางไทร ตั้งอยู่ที่ตำบลบางไทร อำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 7.นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกทรายขาว ตั้งอยู่ที่ ตำบลทรายขาว อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี 8.นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกหมู่บ้านนักรบไทย ตั้งอยู่ที่ ตำบลบุ่งมะแลงอำเภอสว่างวีระวงศ์ จังหวัดอุบลราชธานี และ 9.นิคมเกษตรกรรมตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงบ้านสนำคอก ตั้งอยู่ที่ ตำบลแป้นอำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี นิคมฯ ทรายขาว เป็นหนึ่งในศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริที่เข้มแข็งสมาชิกน้อมนำหลักดำเนินชีวิตตามแนวพระราชดำริไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันอย่างจริงจังที่องค์การฯ มีความภาคภูมิใจ เนื่องจากเป็นนิคมฯ ที่มีศักยภาพและประสบความสำเร็จในการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริดังกล่าวซึ่งจัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2535 ในพื้นที่ตำบลทรายขาว อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี โดยได้บรรจุทหารผ่านศึกเข้าเป็นสมาชิก จำนวน 101 ครอบครัว แต่ละครอบครัวได้รับการจัดสรรพื้นที่ประมาณ 4-12 ไร่ โดยในเบื้องต้นของการจัดตั้งนิคมฯ ได้มีการส่งเสริมให้สมาชิกประกอบอาชีพเลี้ยงสุกรเป็นหลัก จนกระทั่งในปี 2550 ได้มีการส่งเสริมให้สมาชิกประกอบอาชีพการเกษตรแบบผสมผสาน ด้วยหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ การดำเนินงานของนิคมฯ ทรายขาว ได้มีการปรับปรุงแก้ไขปัญหาต่าง ๆ มาเป็นระยะเวลานาน จนปัจจุบันฯ เป็นนิคมฯ ที่มีศักยภาพสูง มีการแบ่งกลุ่มการประกอบอาชีพแบบผสมผสาน ได้แก่ กลุ่มเลี้ยงสุกร การปลูกพืชไร่ พืชสวนไม้ผล ปลูกผักปลอดสารพิษ เลี้ยงสัตว์ และกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเนื้อสุกรเพื่อจำหน่าย เช่นไส้อั่วกระวาน กุนเชียงไส้กรอกอีสาน แหนมหมู ฯลฯ นอกจากนี้ ยังมีการรวมกลุ่มแม่บ้านเพื่อรับจ้างจัดโต๊ะจีนในงานต่าง ๆ โดยใช้วัตถุดิบในชุมชน เพื่อเป็นอาชีพเสริม ทำให้สมาชิกฯ มีรายได้เลี้ยงตนเองและครอบครัวเพิ่มมากขึ้น รวมทั้งมีการเลี้ยงจิ้งหรีดเพื่อจำหน่าย และสามารถนำมูลจิ้งหรีดมาหมักเป็นแก๊สหุงต้มสำหรับใช้ในครัวเรือนได้ เช่นเดียวกับการใช้แก๊สที่หมักจากมูลสุกร ด้วยความพร้อมและความมีศักยภาพของนิคมฯ ทรายขาว ดังที่กล่าวมา เมื่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม มีนโยบายให้จัดพื้นที่ส่วนกลางของนิคมฯ ทรายขาวเนื้อที่ประมาณ 312 ไร่ ให้แก่ทหารผ่านศึกเพิ่มเติม จำนวน 80 ครอบครัว พร้อมส่งเสริมอาชีพตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงฯ ในลักษณะดำเนินการร่วมกันในรูปแบบของสหกรณ์ประกอบกับรัฐบาลได้กำหนดนโยบายการท่องเที่ยว โดยหนุนนำวาระแห่งชาติ “วิถีไทย” ซึ่งเป็นความภูมิใจในชุมชนมากระตุ้นเศรษฐกิจระดับชุมชน เน้นพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนให้ยั่งยืน ซึ่งการท่องเที่ยวดังกล่าว นอกจากจะสร้างเสริมรายได้ให้ชุมชนแล้ว ยังช่วยสร้างความเข้มแข็ง และตระหนักรู้คุณค่าการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น องค์การฯ จึงได้พิจารณาคัดเลือกนิคมฯ ทรายขาว มาทำเป็นศูนย์การเรียนรู้วิถีชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงฯ นิคมเกษตรกรรมทหารผ่านศึกทรายขาว จังหวัดจันทบุรี ตามหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ฯที่คำนึงถึงการพัฒนาแหล่งน้ำเป็นหัวใจหลัก โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนานิคมฯ ทรายขาว ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้วิถีชุมชนแบบเศรษฐกิจพอเพียง อันเนื่องมาจากพระราชดำริที่เข้มแข็งยั่งยืนและเป็นแหล่งท่องเที่ยวโดยชุมชน ซึ่งสมาชิกนิคมฯจะได้รับประโยชน์ ทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้น และมีความเข้มแข็งของกลุ่มสมาชิกฯ ตั้งแต่เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2560 เป็นต้นมา องค์การฯทรายขาว เปิดให้ประชาชนเข้ามาเยี่ยมชมการดำเนินงานของศูนย์การเรียนรู้วิถีชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงฯอย่างเป็นทางการ ที่ประชาชนสามารถเข้ามาเรียนรู้การใช้ชีวิตแบบเกษตรพอเพียงฯ ศึกษาดูงานการปลูกพืช ไม้ผล การเลี้ยงสัตว์ การแปรรูปสินค้าการเกษตร พร้อมซึมซับทัศนียภาพธรรมชาติ ได้ทั้งความรู้แนวทางประกอบอาชีพแล้วยังได้เพลิดเพลินกับความสวยงามและธรรมชาติโดยรอบและยังมีแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่ใกล้เคียงกับนิคมฯ ทรายขาว อาทิ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสอยดาว น้ำตกเขาสอยดาว ทะเลอ่าวไทยตะวันออก เป็นต้น เชิญชวนผู้สนใจไปสัมผัสพื้นที่ศูนย์การเรียนรู้ฯ นิคมฯ ทรายขาว จันทบุรีเป็นขวัญกำลังใจให้แก่ทหารผ่านศึกที่เคยปฏิบัติหน้าที่รับใช้ชาติมาแล้วด้วยความกล้าหาญและเสียสละ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ สำนักงานศูนย์การเรียนรู้ฯ นิคมฯ ทรายขาว หมายเลขโทรศัพท์ 034-546787