ลานบ้านกลางเมือง / บูรพา โชติช่วง
"ครั้งแรก
Thailand Biennale
กระบี่แดนแห่งมหัศจรรย์"
งานนิทรรศการศิลปะในบ้านเรามีแสดงอยู่ต่อเนื่อง ทั้งหอศิลป์แห่งชาติ เอกชน จนถึงแกลเลอรี่
ส่วนงานศิลปะระดับนานาชาติ ก็มีเช่นกัน แต่เป็นปีหน้า อย่างน้อย 2 โครงการที่เปิดตัวกันไปเมื่อเร็วๆ นี้ นั่นคือ เทศกาลศิลปะนานาชาติ Thailand Biennale 2018 กับเทศกาลศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ บางกอก อาร์ต เบียนนาเล่ 2018 เจ้าภาพทั้ง 2 งาน ต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่าระดับเบียนนาเล่ ครั้งแรกในประเทศไทย
ในที่นี้กล่าวถึง Thailand Biennale จัดโดยสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ประเดิมกันที่จังหวัดกระบี่ ภายใต้ชื่อ Thailand Biennale, Krabi 2018 มีการนำศิลปินไทยและเทศกว่า 20 ชีวิต ลงพื้นที่กระบี่ โปรโมทสถานที่ช่วงกลางเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เทศกาลนั้นจะมีศิลปินทั่วโลกกว่า 60 คน มาร่วมงานตั้งแต่วันที่ 2 พ.ย. 2561 ถึง 28 ก.พ. 2562 เป็นระยะเวลา 4 เดือนเต็ม
ทางเจ้าภาพบอก Thailand Biennale จะมีความพิเศษกว่าการจัดเทศกาลศิลปะอื่นๆ โดยเทศกาลนี้จะเป็นในรูปแบบแสดงผลงานกลางแจ้งตามแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติที่สวยงามของจังหวัด เป็นลักษณะจัดวางเฉพาะพื้นที่ (Site-Specific Installation) โดยศิลปินกว่า 60 คน ลงพื้นที่ทำกิจกรรม ซึ่งทยอยลงพื้นที่กันไปบ้างแล้ว นำเอาบริบททางวัฒนธรรม อัตลักษณ์ ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมในพื้นที่มามีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ ตามแนวคิดหลักของงาน Edge of the Wonderland จะทำให้ Thailand Biennale, Krabi 2018 เป็นการแสดงศิลปกรรมร่วมสมัยนานาชาติที่มีความแตกต่างและสำคัญที่สุดของประเทศไทย
มาฟัง ดร.เจียง เจฮง ภัณฑารักษ์ของงาน Thailand Biennale, Krabi 2018 กับแนวความคิดหลัก(theme) ของงาน กล่าวว่า Edge of the Wonderland เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์ ซึ่งแนวคิดแดนมหัศจรรย์ (wonderland) มีอยู่หลายวัฒนธรรมในโลกตะวันตก มีเรื่องเกี่ยวกับการผจญภัยของ อลิซ แต่งโดย Lewis Carroll เมื่อ ค.ศ. 1865 ส่วนโลกตะวันออกมีเรื่องราวเกี่ยวกับดินแดนในตำนานและนิทานปรัมปราซึ่งเป็นต้นกำเนิดของเทพปกรณัมจีน ปรากฏในศึกอภินิหารตำนานขุนเขาทะเล (The Classic of Mountains and Seas หรือ Shanhai Jing) ตั้งแต่ 400 ปีก่อนคริสตกาล สำหรับในเอเชียใต้ มีตำนานของฮินดูเกี่ยวกับป่าหิมพานต์ที่ล้อมรอบเชิงเขาพระสุเมรุ ซึ่งความเชื่อดังกล่าวปรากฎในศิลปะและวรรณคดีดั้งเดิมของไทย อาทิ รามเกียรติ์ และพระสุธน-มโนราห์
สำหรับ Thailand Biennale, Krabi 2018 เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์ บ่งบอกถึงพื้นที่สำหรับจัดแสดงผลงานซึ่งตั้งอยู่บนแนวชายฝั่งทะเล เป็นแนวกั้นเขตแดนระหว่างแผ่นดินใหญ่และทะเลอันดามัน และบ่งบอกแนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานภายในงาน จะมีทั้งการเชื่อมต่อและหักเหของแนวคิด นำไปสู่จินตนาการอันน่าตื่นเต้นในการสร้างผลงาน ขณะเดียวกันยังสะท้อนตำนานท้องถิ่นที่มีการค้นพบขุดพบกระบี่ (edge) โบราณสองเล่ม ที่บ้านนาหลวง กระบี่สองเล่มนี้เคยถูกนำมาเก็บไว้ในลักษณะไขว้กันในถ้ำของเขาขนาบน้ำเพื่อเป็นสิริมงคลในช่วงการพัฒนาเมืองกระบี่ และได้กลายเป็นตราสัญลักษณ์ประจำจังหวัด
ดร.เจียง ยังกล่าว Thailand Biennale, Krabi 2018 ว่า ไม่ได้กระทำบนพื้นฐานของการจัดแสดงผลงานศิลปะในแบบดั้งเดิม แต่จะสนับสนุนให้เกิดการสร้างสรรค์ใหม่ๆ สำหรับการสร้างศิลปะจัดวางเฉพาะพื้นที่ภายนอกพิพิธภัณฑ์และหอศิลป์ อยู่ตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ สามารถเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละวัน ตามสภาพอากาศ และโอกาสต่างๆ เมื่อผสมรวมกับความสวยงามตามธรรมชาติของแหล่งท่องเที่ยวแล้ว จะส่งผลให้งานจัดแสดงมีความน่าตื่นตาตื่นใจกับผู้มาเยือนมากขึ้น
“ดังนั้น Thailand Biennale, Krabi 2018 จึงถือเป็นการบุกเบิกการสร้างสรรค์ด้านทัศนศิลป์ที่ใช้แนวทางเข้าถึง เลียนแบบ ตีความใหม่ และขยายขอบเขตแห่งความเป็นจริง ซึ่งนำไปสู่การสร้างวิธีคิดแบบใหม่ นำพาทุกคนออกเดินทางสู่ความสร้างสรรค์ที่มีจุดเริ่มต้นจาก Edge of the Wonderland” ดร.เจียง ภัณฑารักษ์ กล่าว
ทั้งนี้ สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยมีเป้าหมายที่จะจัด Thailand Biennale ทุก 2 ปี ในแต่ละจังหวัดทั่วประเทศ ตามลักษณะของการจัดนิทรรศการหรือเทศกาลศิลปะนานาชาติเบียนนาเล่ (Biennale) ที่จัดขึ้นทุกสองปี จะเป็นเทศกาลศิลปะนานาชาติบนพื้นที่ประเทศไทย สร้างความแตกต่าง และประสบการณ์ที่มีความแปลกใหม่ ให้กับศิลปิน นักท่องเที่ยวทั่วโลกผู้มาเยือนเมืองไทย อันน่าจดจำโดยมีศิลปะและวัฒนธรรมนำ
อย่างที่จะประเดิมครั้งแรก Thailand Biennale, Krabi 2018 เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์
ในที่นี้กล่าวถึง Thailand Biennale จัดโดยสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ประเดิมกันที่จังหวัดกระบี่ ภายใต้ชื่อ Thailand Biennale, Krabi 2018 มีการนำศิลปินไทยและเทศกว่า 20 ชีวิต ลงพื้นที่กระบี่ โปรโมทสถานที่ช่วงกลางเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เทศกาลนั้นจะมีศิลปินทั่วโลกกว่า 60 คน มาร่วมงานตั้งแต่วันที่ 2 พ.ย. 2561 ถึง 28 ก.พ. 2562 เป็นระยะเวลา 4 เดือนเต็ม
ทางเจ้าภาพบอก Thailand Biennale จะมีความพิเศษกว่าการจัดเทศกาลศิลปะอื่นๆ โดยเทศกาลนี้จะเป็นในรูปแบบแสดงผลงานกลางแจ้งตามแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติที่สวยงามของจังหวัด เป็นลักษณะจัดวางเฉพาะพื้นที่ (Site-Specific Installation) โดยศิลปินกว่า 60 คน ลงพื้นที่ทำกิจกรรม ซึ่งทยอยลงพื้นที่กันไปบ้างแล้ว นำเอาบริบททางวัฒนธรรม อัตลักษณ์ ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมในพื้นที่มามีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ ตามแนวคิดหลักของงาน Edge of the Wonderland จะทำให้ Thailand Biennale, Krabi 2018 เป็นการแสดงศิลปกรรมร่วมสมัยนานาชาติที่มีความแตกต่างและสำคัญที่สุดของประเทศไทย
มาฟัง ดร.เจียง เจฮง ภัณฑารักษ์ของงาน Thailand Biennale, Krabi 2018 กับแนวความคิดหลัก(theme) ของงาน กล่าวว่า Edge of the Wonderland เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์ ซึ่งแนวคิดแดนมหัศจรรย์ (wonderland) มีอยู่หลายวัฒนธรรมในโลกตะวันตก มีเรื่องเกี่ยวกับการผจญภัยของ อลิซ แต่งโดย Lewis Carroll เมื่อ ค.ศ. 1865 ส่วนโลกตะวันออกมีเรื่องราวเกี่ยวกับดินแดนในตำนานและนิทานปรัมปราซึ่งเป็นต้นกำเนิดของเทพปกรณัมจีน ปรากฏในศึกอภินิหารตำนานขุนเขาทะเล (The Classic of Mountains and Seas หรือ Shanhai Jing) ตั้งแต่ 400 ปีก่อนคริสตกาล สำหรับในเอเชียใต้ มีตำนานของฮินดูเกี่ยวกับป่าหิมพานต์ที่ล้อมรอบเชิงเขาพระสุเมรุ ซึ่งความเชื่อดังกล่าวปรากฎในศิลปะและวรรณคดีดั้งเดิมของไทย อาทิ รามเกียรติ์ และพระสุธน-มโนราห์
สำหรับ Thailand Biennale, Krabi 2018 เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์ บ่งบอกถึงพื้นที่สำหรับจัดแสดงผลงานซึ่งตั้งอยู่บนแนวชายฝั่งทะเล เป็นแนวกั้นเขตแดนระหว่างแผ่นดินใหญ่และทะเลอันดามัน และบ่งบอกแนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานภายในงาน จะมีทั้งการเชื่อมต่อและหักเหของแนวคิด นำไปสู่จินตนาการอันน่าตื่นเต้นในการสร้างผลงาน ขณะเดียวกันยังสะท้อนตำนานท้องถิ่นที่มีการค้นพบขุดพบกระบี่ (edge) โบราณสองเล่ม ที่บ้านนาหลวง กระบี่สองเล่มนี้เคยถูกนำมาเก็บไว้ในลักษณะไขว้กันในถ้ำของเขาขนาบน้ำเพื่อเป็นสิริมงคลในช่วงการพัฒนาเมืองกระบี่ และได้กลายเป็นตราสัญลักษณ์ประจำจังหวัด
ดร.เจียง ยังกล่าว Thailand Biennale, Krabi 2018 ว่า ไม่ได้กระทำบนพื้นฐานของการจัดแสดงผลงานศิลปะในแบบดั้งเดิม แต่จะสนับสนุนให้เกิดการสร้างสรรค์ใหม่ๆ สำหรับการสร้างศิลปะจัดวางเฉพาะพื้นที่ภายนอกพิพิธภัณฑ์และหอศิลป์ อยู่ตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ สามารถเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละวัน ตามสภาพอากาศ และโอกาสต่างๆ เมื่อผสมรวมกับความสวยงามตามธรรมชาติของแหล่งท่องเที่ยวแล้ว จะส่งผลให้งานจัดแสดงมีความน่าตื่นตาตื่นใจกับผู้มาเยือนมากขึ้น
“ดังนั้น Thailand Biennale, Krabi 2018 จึงถือเป็นการบุกเบิกการสร้างสรรค์ด้านทัศนศิลป์ที่ใช้แนวทางเข้าถึง เลียนแบบ ตีความใหม่ และขยายขอบเขตแห่งความเป็นจริง ซึ่งนำไปสู่การสร้างวิธีคิดแบบใหม่ นำพาทุกคนออกเดินทางสู่ความสร้างสรรค์ที่มีจุดเริ่มต้นจาก Edge of the Wonderland” ดร.เจียง ภัณฑารักษ์ กล่าว
ทั้งนี้ สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยมีเป้าหมายที่จะจัด Thailand Biennale ทุก 2 ปี ในแต่ละจังหวัดทั่วประเทศ ตามลักษณะของการจัดนิทรรศการหรือเทศกาลศิลปะนานาชาติเบียนนาเล่ (Biennale) ที่จัดขึ้นทุกสองปี จะเป็นเทศกาลศิลปะนานาชาติบนพื้นที่ประเทศไทย สร้างความแตกต่าง และประสบการณ์ที่มีความแปลกใหม่ ให้กับศิลปิน นักท่องเที่ยวทั่วโลกผู้มาเยือนเมืองไทย อันน่าจดจำโดยมีศิลปะและวัฒนธรรมนำ
อย่างที่จะประเดิมครั้งแรก Thailand Biennale, Krabi 2018 เขตแดนแห่งความมหัศจรรย์