มาตรการป้องกันการละเมิดทางเพศ : กรณีนวดแผนโบราณ

ณรงค์ ใจหาญ ธุรกิจหนึ่งของการให้บริการเพื่อสุขภาพที่กำลังเป็นที่นิยมในปัจจุบัน คงไม่พ้นการนวดแผนโบราณ ซึ่งได้รับการยอมรับทั้งขาวไทยและต่างประเทศว่าเป็นกิจการที่ทำให้ผู้ได้รับบริการลดความเจ็บปวดในร่างกายอันเกิดจากการตึงของเส้นเอน หรือเกิดความเจ็บปวดเพราะความผิดปกติของกระดูกหรือกล้ามเนื้อ นอกจากนี้ การนวดแผนไทยหรือแผนโบราณยังมีการนวดเพื่อสุขภาพ เพื่อให้เลือดลมเดินสะดวกทำให้รู้สึกผ่อนคลาย และอารมณ์ดีขึ้น ไม่เกิดความเครียด ด้วยเหตุนี้การนวดแผนโบราณ นวดแผนไทย ธุรกิจสปา จึงเป็นที่นิยมและสร้างรายได้ให้การผู้ประกอบการธุรกิจนวดแผนโบราณเป็นอย่างมาก และทำให้ชาวต่างขาติได้รับรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยว่ามีความสำคัญที่นำมาใช้เพื่อบำบัดความเจ็บปวดที่เกิดจากเส้นหรือความผิดปกติของโครงสร้างของร่างกาย อย่างไรก็ดี ในการผลิตผู้ให้บริการนวดแผนไทยหรือแผนโบราณมีหลักสูตรในการฝึกอบรมและฝึกปฏิบัติจนมีความชำนาญและทักษะเพียงพอที่จะให้บริการได้อย่างมีคุณภาพและได้มาตรฐาน ส่วนสถานที่ให้บริการได้มีกฎหมายที่ควบคุมการบริหารจัดการที่ต้องมีความสะอาด และมีสุขอนามัยที่ได้มาตรฐานเพื่อทำให้ผู้รับบริการได้รับบริการที่ดี แต่ก็ยังมีการให้บริการนวดแผนโบราณหรือแพทย์แผนไทยที่ไม่ได้เป็นไปตามมาตรฐาน และในบางกรณีมีการแฝงการให้บริการทางเพศ หรือมีการล่วงละเมิดทางเพศ ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียหายต่อภาพลักษณ์ของวิชาชีพแพทย์แผนไทยด้วย และมีผลเสียต่อผู้รับบริการที่ต้องถูกล่วงละเมิดทางเพศในขณะที่รับบริการ เหตุการณ์ที่มีการล่วงละเมิดทางเพศในระหว่างรับบริการนวดแผนโบราณนี้ เป็นความเสี่ยงของผู้รับบริการที่ต้องมาใช้บริการแม้ในสถานบริการที่เปิดทั่วไป หากในช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงที่ไม่มีใครอยู่หรือเป็นการไปใช้บริการที่ให้บริการตามบ้านและในช่วงนั้นไม่มีผู้ใดอยู่บ้าน ลักษณะของการเกิดการล่วงละเมิดทางเพศนี้ เกิดขึ้นแม้ในต่างประเทศ ซึ่งมีบริการนวดตัวหรือนวดเพื่อสุขภาพด้วยเช่นกัน โดยมีสถิติว่า หญิงที่ได้รับผลกระทบทางด้านจิตใจจากการประทุษร้ายทางเพศ ไม่ใช่เกิดเฉพาะกรณีเด็กหญิง แต่เกิดต่อหญิงที่ไปใช้บริการนวดในสถานบริการต่างๆ ด้วย และหญิงเหล่านี้ จะมีอาการทางจิตที่เกิดความวิตกกังวลและมีความกลัวต่อการขอรับบริการนวดในอนาคตด้วย ปัญหาที่ทางรัฐ จะต้องพิจารณาคือ ควรจะมีมาตรการใดที่เข้ามาควบคุมและป้องกันการละเมิดทางเพศระหว่างที่ให้บริการนวดแผนโบราณหรือนวดไทยบ้าง เท่าที่พิจารณาดูเห็นว่า มีกฎหมายที่เข้ามาควบคุมดูแลการให้บริการแล้วในระดับหนึ่งที่ต้องมีมาตรฐานทางการสาธารณสุข และสุขอนามัย รวมตลอดถึงการควบคุมคุณสมบัติของผู้ที่จะมาทำหน้าที่หมอนวดเพื่อให้บริการ แต่การควบคุมสถานบริการ และคุณสมบัติของผู้ให้บริการไม่ได้เป็นหลักประกันว่าจะไม่มีการล่วงละเมิดทางเพศขึ้นระหว่างการให้บริการ เพราะหากมีปัจจัยเอื้ออำนวยในการกระทำความผิด ก็จะเกิดการกระทำความผิด อันส่งผลต่อจิตใจของผู้รับบริการอย่างใหญ่หลวงต่อไป ด้วยเหตุนี้ มาตรการในการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหา จึงต้องมีการตรวจตราสถานประกอบการที่ให้บริการว่า มีสถานที่ใดที่เสี่ยงต่อการทำให้เกิดการละเมิดทางเพศได้หรือไม่ เช่นมีห้องที่ให้บริการที่ลับตา หรือมีลักษณะที่ไม่อาจตรวจสอบได้อันเป็นเหตุให้มีการประทุษร้ายทางเพศได้ เป็นต้น จึงควรมีการติดกล้องวงจรปิดที่ทางสถานบริการสามารถตรวจสอบได้ นอกจากนี้ การคัดเลือกผู้ที่เป็นผู้ให้บริการ ต้องเป็นคนที่ไม่เคยมีประวัติเกี่ยวกับการละเมิดทางเพศด้วย ซึ่งเงื่อนไขนี้ มีกำหนดไว้ในกฎหมายในบางมลรัฐของสหรัฐอเมริกาที่กำหนดไว้ก่อนที่จะออกใบอนุญาตให้ประกอบกิจการนี้ ในทางกลับกัน การประทุษร้ายทางเพศ เกิดจากฝ่ายผู้ใช้บริการที่กระทำต่อผู้ให้บริการ เช่น ลูกค้าที่เป็นชาย ละเมิดผู้ให้บริการที่เป็นผู้หญิง ในกรณีที่เชิญให้มานวดที่ห้องนอนหรือกระทำเมื่อเวลาที่ไม่มีผู้อื่นอยู่ด้วย กรณีเช่นนี้ อาจเป็นเพราะผู้ใช้บริการเข้าใจว่าเป็นการให้บริการควบคู่กับบริการทางเพศ ซึ่งแฝงอยู่กับการบริการนวดแผนโบราณในบางแห่ง กรณีห้เช่นนี้ ก็เกิดขึ้นและมีข่าวเป็นประจำ มาตรการในการป้องกัน สำหรับการล่วงละเมิดทางเพศในสถานบริการ คงต้องใช้มาตรการมีกล้องวงจรปิดสำหรับตรวจตราควบคุม แต่ในกรณีที่มีการให้บริการตามบ้าน อาจมีข้อจำกัด ซึ่งเป็นความเสี่ยงที่ผู้ให้บริการจะต้องเสี่ยงต่อการถูกล่วงละเมิดได้ ซึ่งกรณีดังกล่าว ควรต้องหลีกเลี่ยงการให้บริการในห้องที่มิดชิดหรือให้บริการเป็นการเฉพาะตัว อย่างไรก็ดี ในบางประเทศ ได้มีกฎหมายควบคุมการให้บริการนวด โดยมีการควบคุมคุณสมบัติของผู้ให้บริการนวด และตรวจสอบคุณสมบัติ ความประพฤติ ประวัติส่วนตัว และตรวจสอบข้อร้องเรียนต่างๆ เพื่อให้เป็นหลักประกันว่า ผู้ให้บริการนวดนั้นมีคุณสมบัติและมีความประพฤติเป็นที่น่าไว้วางใจ เพราะงานให้บริการเป็นงานที่ต้องมีการสัมผัสเนื้อตัวร่างกาย และต้องกระทำเป็นการเฉพาะตัว จึงต้องอาศัยคนที่มีคุณธรรม และมีประสบการณ์ในการนวดตามหลักวิชา ไม่ใช่หาโอกาสในการล่วงละเมิดทางเพศ นอกจากนั้น กฎหมายยังควบคุมการให้บริการหากมีการกระทำที่ผิดมาตรฐานก็อาจถูกพักใบอนุญาตหรือเพิกถอนใบอนุญาตด้วย ซึ่งหมายความว่ามีการควบคุมการให้บริการที่มีมาตรฐานและไม่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้รับบริการ ในส่วนที่เกี่ยวกับการประกอบกิจการ เห็นได้ว่าในกฎหมายไทยมีแล้วเช่นการประกอบกิจการสปา ก็มีกฎหมายควบคุม แต่การบังคับใช้กฎหมายให้ได้มาตรฐาน ประกอบกับการตรวจตราไม่ให้มีสถานประกอบการที่ไม่ได้รับอนุญาตเปืดบริการเป็นเรื่องที่สำคัญ รวมถึงการตรวจตรามิให้มีการให้บริการทางเพศแฝงกับการให้บริการนวดแผนโบราณหรือนวดแผนไทย เพราะนอกจากจะเป็นการกระทำที่ผิดต่อกฎหมายว่าด้วยการค้าประเวณีแล้ว ยังก่อให้เกืดความเสียหายต่อชื่อเสียงและภาพพจน์ของประเทศไทยด้วย มาตรการในการป้องกันมิให้ผู้ให้บริหารที่เป็นผู้หญิงถูกละเมิดทางเพศขณะให้บริการนั้น เป็นมาตรการที่ยากต่อการป้องกัน นอกเสียจากว่า ผู้ให้บริการจะมีเพื่อนร่วมไปในการให้บริการหรือมีโทรศัพท์ติดต่อกรณีฉุกเฉินที่ถูกคุกคามหรือประทุษร้ายทางเพศ อย่างไรก็ตาม มีข้อมูลเบื้องต้นว่า การล่วงละเมิดทางเพศนี้ ควรมีกลไกของรัฐที่เช้ามาช่วยเหลือเยียวยาเหยื่อที่ถูกประทุษร้าย เพราะส่วนใหญ่จะไม่ค่อยกล้าร้องทุกข์หรือแจ้งความต่อพนักงานสอบสวน เพราะอายหรือไม่กล้า เป็นต้น ด้วยเหตุนี้ การดูแลจัดการเกี่ยวกับการป้องกันล่วงละเมิดทางเพศในกรณีให้บริการนวดแผนโบราณนั้น จึงต้องเป็นมาตรการที่รัฐต้องเข้ามาควบคุม ตรวจตรา พร้อมด้วยความร่วมมือของสถานประกอบการที่ต้องมีการเฝ้าระวัง และไม่เปิดโอกาสให้ผู้ให้บริหารหรือผู้รับบริการมีโอกาสละเมิดทางเพศได้ โดยอาจใช้กล้องวงจรปิดเฝ้าระวัง มีสถานที่ที่เปิดพอควรที่จะป้องกันการละเมิดทางเพศได้ และทางที่ดี ควรให้บริการกับเพศเดียวกัน เว้นแต่จะเป็นความยินยอมของผู้รับบริการ ส่วนในการให้บริการตามบ้าน หรือห้องพักในโรงแรม ก็เป็นความเสี่ยงที่จะเกิดกรณีดังกล่าวขึ้น การให้บริการดังกล่าวผู้ให้บริการหรือผู้รับบริหารควรกระทำเมื่อมีคนภายนอกอยู่ด้วยไม่ควรให้บริการเป็นการเฉพาะตัว ในการดำเนินการหรือการเยียวยาความเสียหายนั้น ควรมีคณะกรรมการหรือองค์กรที่เข้ามาช่วยเหลือหรือดำเนินคดีให้แก่ผู้ที่ถูกละเมิดทางเพศอย่างจริงจัง และเข้าใจในความรู้สึกที่ถูกประทุษร้ายด้วย ไม่ใช่คิดว่าเป็นเรื่องตลกขบขัน นอกจากนี้หญิงที่ถูกละเมิดทางเพศ มีผลกระทบต่อจิตใจอย่างต่อเนื่องดังนั้น คนเหล่านี้ควรได้รับการแก้ไขบำบัดทางจิตควบคู่กันด้วย