รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์
มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
การต่อสู้เพื่อให้ผ่านพ้นสถานการณ์ “ไวรัสโควิด-19” นอกจะต้องอาศัย “รัฐบาล” เป็นกำลังหลักในการกำหนดแนวทางแล้ว ยังมีอีกหลากหลายภาคส่วนของคนในสังคม ซึ่วเป็นอีกหนึ่งแรงขับเคลื่อนสำคัญที่จะทำให้ประเทศไทยผ่านพ้นวิกฤตินี้ไปให้ได้...เรียกได้ว่าเป็น “ฮีโร่ไทย..!! สู้ภัยโควิด-19” ก็คงไม่ผิดนัก...
เมื่อต้องกล่าวถึงฮีโร่กลุ่มแรกที่ต้องพูดถึง คงหนีไม่พ้น “ฮีโร่ชุดขาว” หรือ “บุคลากรทางการแพทย์” ถือเป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการตรวจผู้ป่วยโควิด-19 ซึ่งมีการระบาดเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะแม้จะมีการป้องกันตัวเองอย่างเต็มที่ แต่การต้องใช้ระยะเวลานานในการดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด ทำให้ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูงอย่างปฏิเสธไม่ได้
แม้ก่อนหน้านี้ รัฐบาลจะอนุมัติการจ่ายค่าตอบแทน ค่าเสี่ยงภัยให้แพทย์ พยาบาล บุคลากรทางการแพทย์เพิ่มขึ้น และประกาศชัดเจนว่า จะให้การสนับสนุนงบประมาณเต็มที่ แต่ในทางปฏิบัติหลายด้านยังดำเนินไปแบบติดขัดล่าช้า โดยเฉพาะปัญหาการขาดแคลนเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์ เวชภัณฑ์ ยา ฯลฯ ในโรงพยาบาลหลายแห่งทั้งในกรุงเทพฯ ต่างจังหวัด สะท้อนจากการประกาศขอสนับสนุน ขอรับบริจาควัสดุอุปกรณ์ในการดูแลรักษาผู้ป่วยยังมีต่อเนื่อง
ดังนั้น การสนับสนุน “ฮีโร่ชุดขาว” นอกจากจะต้องสนับสนุนในเรื่องของค่าตอบแทนแล้ว ผู้บริหารในระดับนโยบาย ทั้งฝ่ายการเมือง ข้าราชการประจำ จำเป็นต้องเร่งดำเนินการในเรื่องการจัดหาเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์มาใช้ให้เพียงพออีกด้วย
“ฮีโร่เก็บกวาดสร้างความสะอาด” หรือ “พนักงานเก็บขยะ" เป็นอีกหนึ่งฮีโร่ที่หลายคนอาจมองข้าม แต่ในสถานการณ์ที่คนในสังคมจำเป็นต้องใส่หน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันภัยโควิด-19 นั้น สิ่งที่ทุกคนควรให้ความสนใจ ก็คือ การทิ้งหน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธี ด้วยวิธีการแยกทิ้งหน้ากากอนามัย และเก็บรวบรวมหน้ากากอนามัยใช้แล้ว ทิ้งรวมเป็น 1 ถุง เพื่อประหยัดถุง ประหยัดความเสี่ยงต่อคนเก็บ โดยการม้วนก่อนทิ้งก็ ที่สำคัญคือควรมัดปากถุงแล้ววางทิ้งไว้ 72 ชั่วโมงก่อนค่อยนำไปทิ้งถังขยะ โดยสิ่งที่สำคัญถ้าบ้านไหนมีคนติดเชื้อ ควรแปะกระดาษบอกไว้ที่ข้างถุงด้วย ว่านี่เป็นขยะติดเชื้อ
ส่วนอีกหนึ่งฮีโร่ไทยสู้โควิด-19 ที่หลายคนอาจจะไม่รู้ว่าต้องทำงานหนักไม่น้อย ก็คือ “ฮีโร่เสื้อเขียว” หรือ “ทหารไทย” ซึ่งเข้ามามีส่วนร่วมในการสู้ภัยโควิด โดยปฏิบัติการล้าง สิ่งปนเปื้อนเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ตามมาตรการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา-19 ของกองทัพบก โดยการสำรวจความคิดเห็นของ “คนไทย” จำนวน 2,288 ตัวอย่าง โดย “สวนดุสิตโพล” มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ทำให้พบว่า “ประชาชน” ส่วนใหญ่ร้อยละ 81.47 “รับทราบ” เกี่ยวกับปฏิบัติการล้างสิ่งปนเปื้อนทั่วประเทศของกองทัพบก ในช่วงเวลา 01.00-05.00 น. เริ่มตั้งแต่วันที่ 18 – 31 มีนาคม 2563
แต่อย่างไรก็ตามประเด็น สิ่งที่ประชาชนคาดหวังต่อมาตรการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ของกองทัพบก คืออะไร? พบว่า สิ่งที่ “ประชาชน” ตอบมากที่สุด ร้อยละ 26.52 คือ มีส่วนช่วยยับยั้งการแพร่ระบาดของโรคโควิด–19 ได้ รองลงมา ได้แก่ มีส่วนช่วยลดความวิตกกังวลของประชาชนในพื้นที่ได้ ร้อยละ 22.12 สร้างความมั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวันของประชาชนได้ ร้อยละ 19.08 มีส่วนสนับสนุนนโยบายการป้องกันโรคโควิด–19 ของรัฐบาล ร้อยละ 17.42 และมีส่วนช่วยลดปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 ได้ ร้อยละ 14.86
ข้อเสนอแนะต่อมาตรการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ของกองทัพบก คืออะไร? พบว่า สิ่งที่ “ประชาชน” ตอบมากที่สุด ร้อยละ 29.94 คือ ร่วมมือกับภาครัฐ และภาคส่วนต่าง ๆ ในการรณรงค์ป้องกันเชื้อโควิด-19 รองลงมา ได้แก่ ขยายพื้นที่/สถานที่ในการดำเนินการตามมาตรการของกองทัพบกให้ทั่วถึง ร้อยละ 27.49 ขอให้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์ และทำเพื่อประชาชนอย่างแท้จริง ร้อยละ 21.58 แจกหน้ากากอนามัย เจลล้างมือ แอลกอฮอล์ ให้กับประชาชน ร้อยละ 12.52 และประชาสัมพันธ์มาตรการของกองทัพบกให้มากขึ้นและหลากหลายช่องทาง ร้อยละ 8.47
ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ คือ ส่วนหนึ่งของ ฮีโร่ไทย..!! สู้ภัยโควิด-19 ซึ่งการก้าวผ่านวิกฤติปัญหาจำเป็นต้องอาศัย “ฮีโร่ไทยจากหลากหลายภาคส่วน” ไม่ว่าจะเป็น “ฮีโร่สื่อมวลชน” ที่จะทำหน้าที่เป็นกระบอกเสียงในการให้ข้อมูลข่าวสาร และองค์ความรู้แก่สังคม “ฮีโร่กำนันผู้ใหญ่บ้าน” ซึ่งจะต้องดูแลประชาชนที่เดินทางจากกรุงเทพฯ ไปยังบ้านเกิด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่กระจายเชื้อไวรัสโควิด-19 ในระดับภูมิภาค
แล้วอีกหนึ่ง “ฮีโร่ไทย” สู้ภัยโควิด-19 ที่สำคัญที่สุด ก็คือ “คนไทยทุกคน” ที่จะต้องร่วมมือร่วมใจกันหยุดยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 โดยการ “อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ” การสวมหน้ากากอนามัย เมื่อต้องเดินทางไปในที่สาธารณะ รวมถึงการปฏิบัติตนตามมาตรการเว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) โดยเว้นระยะห่างประมาณ 1 เมตร เพื่อหยุดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสโควิด-19
คงต้องยอมรับว่า หากจะวาดหวังให้ “ไทย” ผ่านพ้นวิกฤติการณ์ “ไวรัสโควิด-19” คนไทยทุกคนต้องพร้อมเป็น ฮีโร่ไทย..!! สู้ภัยโควิด-19...จะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของใครคนใด... คนหนึ่ง...กลุ่มใดกลุ่มหนึ่งไม่ได้เด็ดขาด...!!
ถ้าคนไทยทุกคน พร้อมเป็น ฮีโร่..!! สู้ภัยโควิด-19 ไปด้วยกัน...ไม่ทอดทิ้งกัน เชื่อว่า เราจะผ่านวิกฤติปัญหานี้ไปได้...(แม้อาจจะล้มลุกคลุกคลานอยู่บ้างก็ตาม!?!)