แสงไทย เค้าภูไทย
โควิด-19 เปลี่ยน landscape โลกเป็นโฉมใหม่ที่แทบไม่เหลือเค้าเดิมอีกต่อไปแทบทุกด้าน โดยเฉพาะด้านเศรษฐกิจ digital ecosystem เข้ามามีบทบาทครอบคลุมแทบทุกสาขา
ภาวะชะงักงันทางเศรษฐกิจอันเกิดจากการระบาดของโควิด-19 กระตุ้นให้เกิดเศรษฐกิจแนวใหม่ Digital Economy เข้ามาแทนที่เศรษฐกิจดั้งเดิม
การระบาดของโรคเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลันและถาโถมรุนแรง ทำให้หลายชาติตั้งรับไม่ทันเกิดผลกระทบรุนแรง ในแทบทุกด้าน
ภาคอุตสาหกรรมทุกสาขา ตั้งแต่อุตสาหกรรมยานยนต์มาจนถึงอุตสาหกรรมอาหาร รวมทั้งการค้าทุกระดับ ธุรกิจทุกด้าน
ห่วงโซ่อุปทาน (supply chain) ที่เชื่อมโยงตั้งแต่ฝ่ายผลิตไปจนถึงผู้บริโภค หดและตีบตัวรุนแรง
การหดตัวในภาคบริโภคส่งผลเป็นลูกโซ่ไปถึงภาคการผลิต การขนส่ง การจ้างงาน
โดยเฉพาะการจ้างงานนั้น มีการเลิกจ้างมากที่สุดนับแต่เกิดภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ (Great Depression 1929 )
สัดส่วนการจ้างงาน มีความสัมพันธ์กับการใช้จ่ายในประเทศ (domestic expenditure) และอัตราขยายตัวของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP)ทั้งทางตรงและทางอ้อม
บ้านเรามีตัวอย่างให้เห็น นั่นคือการใช้จ่าย(บริโภค)ภายในประเทศ ลดลงฮวบฮาบตามอัตราหดตัวหรืออัตราเติบโตติดลบ โดยอัตราเฉลี่ยทั้งปี 2563 อยู่ที่ -6.1% จีดีพีโต -5.9%
แม้ภาพรวมหลังการได้รับวัคซีนป้องกันโควิด-19 ทั่วโลกจะดีขึ้น แต่ความบอบช้ำจากการถูกไวรัสมรณะโจมตีรุนแรงจนน่าจะฟื้นตัวได้ช้ากว่าที่เคยคาดกรณ์ไว้
โลกจึงกลับไปเหมือนเดิมอีกไม่ได้แล้ว การนำเทคโนโลยีใหม่ๆเข้ามาแทนที่แรงงาน การปรับระบบการทำงานของลูกจ้างช่วงล็อกดาวน์เช่นการทำงานที่บ้าน การสั่งซื้อออนไลน์ ทำให้แลนด์สเคปของโลกอุตสาหกรรมเปลี่ยนไป
การนำระบบนิเวศดิจิทัล ( digital ecosystem)เข้ามาใช้ ทำให้ภูมิทัศน์ด้านเศรษฐกิจเปลี่ยนโฉมหน้า
เพราะระบบนิเวศดิจิทัล เกิดจากการเชื่อมโยงหลายระบบ หลายผลิตภัณฑ์ หลายบริการเข้าด้วยกันผ่านช่องทางเดียว ที่ช่วยให้ผู้บริโภคได้รับความสะดวกสบาย ลดขั้นตอน ลดปัญหายุ่งยาก ซ้ำซ้อน
การค้าขาย การธนาคาร การขนส่ง หันมาใช้ออนไลน์ผ่าน E-commerce Platform รูปแบบต่างๆของค่ายต่างๆมากขึ้น จนทำให้ลดเครือข่ายสถานบริการลงไปมาก
ในอนาคต ลูกค้ากับคนขายไม่จำเป็นต้องเห็นหน้ากัน ไม่ต้องเจอกัน ธนาคารสาขาก็จะลดจำนวนลง ลูกค้าสามารถทำธุรกรรมทางการเงินผ่าน โทรศัพท์มือถือเครื่องเดียวก็พอ
แม้ระบบนิเวศดิจิทัลจะเริ่มมีใช้กันแล้วตั้งแต่ปีก่อน แต่การระบาดของโควิด-19 กลายเป็นตัวเร่งให้มันเข้ามาอยู่ในชีวิตประจำวันของผู้บริโภค ของประชาชน เร็วขึ้น
ซ้ำยัง ครอบคลุมกว้างขึ้นไปทั้งด้าน ธุรกิจ อุตสาหกรรมและกิจกรรมอื่นๆ
เป็นคลื่นลูกใหม่ไล่กลบคลื่นลูกเก่า
ไม่ต่างจากโทรทัศน์เข้ามาทำลายล้างหนังกลางแปลงในยุคหลังกึ่งพุทธกาล
แม้โควิด-19 จะถูกมนุษย์เอาชนะได้ในอนาคตไม่เกิน 2 ปีหน้า แต่การทำลายล้างของมันได้ก่อเกิดภูมิทัศน์ใหม่ในสังคมมนุษย์แทบทุกด้าน
ไม่กลับไปเหมือนเดิมอีกแล้ว