คือ หัตถา และ น้ำพระราชหฤทัย หล่อเลี้ยงชาวนาไทย (1)

คือ หัตถา และ น้ำพระราชหฤทัย หล่อเลี้ยงชาวนาไทย (1) พระบรมฉายาลักษณ์ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณ เมื่อครั้งทรงพระเยาว์ในฉลองพระองค์เชิ้ต และพระสนับเพลาสั้น ทรงพระมาลากะโล่ประทับบนพระเพลาของพระบรมราชชนก ขณะที่ทรงควายเหล็กในแปลงนาบริเวณพระตำหนักจิตรลดารโหฐานยังความประทับใจและตราตรึงอยู่ในความทรงจำของพสกนิกรชาวไทยผ่านกาลเวลาเสมอมา เป็นที่ประจักษ์ชัดว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชรัชกาลที่ 9 ทรงปลูกฝังให้พระราชโอรสเข้าพระทัยและใส่พระทัยในอาชีพเกษตรกรรมโดยเฉพาะการทำนาอันเป็นหัวใจของเกษตรกรไทย และสังคมไทยมิรวมถึงโครงการในพระราชดำริต่างๆ อีกมากมายที่พระองค์ทรงอุทิศพระวรกายในการทรงงานหนัก เพื่อพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ของเกษตรกรชาวไทยตลอดรัชสมัยของพระองค์ ภาพความทรงจำของพระมหากษัตริย์ไทยกับการเกษตรยังแจ่มชัดอยู่ในหัวใจของผู้ที่ได้มีโอกาสทำงานสนองเบื้องพระยุคลบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพวรางกูร ดังที่นายสุขสันต์ มลิทอง อดีตเกษตรจังหวัดสุพรรณบุรี อดีตผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และอีกหลายตำแหน่ง ปัจจุบันเป็นที่ปรึกษาสมาคมนักบริหารการพัฒนาการเกษตรและสหกรณ์ และเป็นหนึ่งในบุคคลผู้ที่มีโอกาสเข้าเฝ้าฯและถวายงานในตำแหน่งเกษตรจังหวัด คราวที่พระองค์เสด็จพระราชดำเนินไปทรงทำนาที่จังหวัดสุพรรณบุรีถึง 3 หนเมื่อครั้งทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร มิ่งขวัญชาวสุพรรณ วันที่ 23 มีนาคม 2528 จังหวัดสุพรรณบุรี โดยนายอารีย์ วงศ์อารยะ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ซึ่งเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดในขณะนั้น ได้กราบบังคมทูลเชิญสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ เป็นองค์ประธานในการทำปุ๋ยหมักจากผักตบชวาและวัชพืชต่างๆ เป็นปฐมฤกษ์ในโครงการรณรงค์ทำปุ๋ยหมักเพื่อพระราชทานแก่เกษตรกรให้นำไปปรับปรุงคุณภาพดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ณ บ้านแหลมสะแก ตำบลเดิมบาง อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี เนื่องจากทรงตระหนักว่าสภาพดินในขณะนั้นเสื่อมโทรมจากการใช้สารเคมี และราคาข้าวกำลังตกต่ำ นายสุขสันต์ มลิทอง ชายร่างเล็กผู้มีท่วงท่าอันคล่องแคล่ว กระฉับกระเฉงเกินวัย 79 ปี ในชุดเสื้อคอกลมสีน้ำเงินมีตราสัญลักษณ์จังหวัดสุพรรณบุรีบนหน้าอก และข้อความสุพรรณบุรีบนตัวเสื้อ เป็นเสื้อที่เขาเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี แม้ว่าจะผ่านกาลเวลามาราว 30 ปีแล้ว เพราะเสื้อตัวนี้เป็นความทรงจำอันพิเศษ อดีตเกษตรจังหวัดได้ถ่ายทอดเรื่องราวของเหตุการณ์ในวันนั้นว่า “พระองค์ทรงสนพระราชหฤทัยในการทำปุ๋ยหมักเป็นอย่างมาก ทรงตรัสถามซักไซ้ถึงขั้นตอนในการทำปุ๋ยหมักอย่างละเอียดนานเป็นชั่วโมง ผมเป็นเกษตรจังหวัดก็มีหน้าที่ถวายรายงานวิธีการทำเป็นขั้นเป็นตอนไปหลังจากที่พระองค์เสด็จฯในวันนั้น ปรากฏว่าข้าราชการ ชาวนา แม้กระทั่งพระสงฆ์ตามวัดต่างๆ ที่อยู่ริมน้ำตื่นตัวในการทำปุ๋ยหมักเป็นอย่างมาก ทำกันจนผักตบชวาไม่มีเหลือในจังหวัดสุพรรณบุรี” ภาพที่พระองค์ทรงรดน้ำกองปุ๋ยหมักโดยมีนายสุขสันต์ มลิทอง เข้าเฝ้าฯถวายงานข้างๆนั้น ถูกคัดเลือกให้เป็น 1 ใน 7 ภาพที่กระทรวงวัฒนธรรมได้ดำเนินโครงการตามหาบุคคลในภาพพระราชกรณียกิจสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามกุฎราชกุมาร เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพ 28 กรกฎาคม 2559 โดยการตามหาบุคคลในภาพแห่งความทรงจำ ที่ได้มีโอกาสถวายงานพระองค์ในการเสด็จพระราชดำเนินทรงงานตามท้องถิ่นภูมิภาคต่างๆ เพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจอันทรงคุณค่าในด้านต่างๆ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ให้เป็นที่ประจักษ์แก่ประชาชนชาวไทยและชาวต่างประเทศ นั่นเป็นครั้งแรกที่เกษตรจังหวัดได้มีโอกาสถวายงานอย่างใกล้ชิด แต่ไม่ใช่ครั้งเดียวเพราะในปีถัดไปพระองค์ได้เสด็จฯมาหว่านข้าวและเกี่ยวข้าวที่จังหวัดสุพรรณบุรีอีกถึง 2 ครั้ง “โดยไม่ได้คาดคิดว่าพระองค์จะเสด็จฯลงในแปลงนา แต่ก็มีการเตรียมการไว้พร้อมเผื่อไว้ ผมได้กราบบังคมทูลว่าอาชีพทำไร่ทำนาเป็นอาชีพหลักของบรรพบุรุษของเราสืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้ ชาวนาเปรียบดังกระดูกสันหลังของประเทศ พสกนิกรจะต้องประกอบอาชีพนี้เพราะเราเป็นประเทศเกษตรกรรม การเสด็จฯมาทรงทำนาของพระองค์นับจากนี้ประวัติศาสตร์จะจารึกสืบไป เมื่อผมถวายรายงานจบพระองค์ก็เสด็จฯลงในแปลงนา ผู้ที่เฝ้าฯถวายงานอยู่ตรงนั้นก็กุลีกุจอช่วยกันพับพระสนับเพลาขึ้น วันนั้นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯทรงฉลองซาฟารีสีฟ้าอ่อน เสด็จพระราชดำเนินด้วยพระบาทเปล่าลุยโคลนลงมาในแปลงนา ทรงหว่านปุ๋ยหมัก และทรงหว่านข้าว ประชาชนเรือนหมื่นเรือนแสนที่มาเฝ้าฯชมพระบารมีอยู่ที่นั่น ต่างเปล่งเสียงแซ่ซ้องสรรเสริญ ทรงพระเจริญ ทรงพระเจริญ...ผมนึกถึงภาพในวันนั้นแล้วก็ยังขนลุกไม่หาย หลังจากทรงงานในแปลงนาเสร็จผมและท่านผู้ว่าฯได้ช่วยกันล้างพระบาท เป็นความทรงจำที่ไม่มีวันลืม” อดีตเกษตรจังหวัดได้เล่าถึงภาพประทับใจในวันนั้นด้วยน้ำเสียงและแววตาที่แจ่มชัดราวกับเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวานด้วยความปลื้มปีติ นันทนา เปรมานุศิษฎ์ เรื่อง /สายัณห์ ชื่นอุดมสวัสดิ์ ภาพ วารสารวัฒนธรรม ข่าวที่เกี่ยวข้อง: คือ หัตถา และ น้ำพระราชหฤทัย หล่อเลี้ยงชาวนาไทย (จบ)