โครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ บ้านเสาแดง อำเภอกัลยาณิวัฒนา จังหวัดเชียงใหม่ ในพื้นที่ภาคเหนือจัดตั้งขึ้นตามพระราชดำริในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เมื่อปี 2547 เพื่อแก้ไขปัญหาความยากจน ของราษฎรบนพื้นที่สูง 2 หมู่บ้าน คือ บ้านเสาแดง และบ้านห้วยเขียดแห้ง ซึ่งมีราษฎรชาวไทยภูเขาอาศัยอยู่ 2 ชนเผ่า ได้แก่ เผ่าลีซอ และเผ่ากะเหรี่ยง เพื่อให้มีอาชีพจะได้สามารถยืนหยัดได้ด้วยตัวเอง บนพื้นฐานแห่งหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง ภายในโครงการฯ ดังกล่าวได้ดำเนินงานในลักษณะแปลงสาธิต ทดลองปลูกพืชผักเมืองหนาว เช่น ฟักทองญี่ปุ่น และไม้ผล สำหรับพืชเศรษฐกิจที่มีการปลูก เช่น แมคคาเดเมีย ชา กาแฟสายพันธุ์อาราบิก้า และสตรอว์เบอร์รี่ เป็นต้น ซึ่งพืชผักทุกชนิดที่นำมาปลูกเติบโตและให้ผลผลิตที่ดีในสภาพพื้นที่ที่มีอากาศหนาวเย็นตลอดปี อีกทั้งเหมาะต่อการส่งเสริมให้ราษฎรนำไปปลูกเพื่อสร้างรายได้ให้ครอบครัวตลอดทั้งปี สำหรับการดำเนินงานริเริ่มโครงการฯ มีหลายหน่วยงานร่วมสนองพระราชดำริในการพัฒนาพื้นที่และส่งเสริมอาชีพให้แก่ราษฎร อาทิ กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช กรมชลประทาน และกรมพัฒนาที่ดิน โดยมีสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ หรือ สำนักงานกปร. ประสานงานการดำเนินงาน สนับสนุนงบประมาณและติดตามการดำเนินงานมาอย่างต่อเนื่อง ผลสำเร็จของโครงการฯ นอกจากจะช่วยให้ราษฎรมีรายได้จากการจ้างงานของสถานีฯ แล้ว ราษฎรยังได้เรียนรู้ขั้นตอนวิธีการทำเกษตรกรรมจากการปฏิบัติจริง จนมีความรู้ความเข้าใจและสามารถนำไปขยายผลในพื้นที่ทำกินของตนเองได้ ดังตัวอย่าง นางสาวอ้อมทิพย์ อารยะไพทูรย์ ราษฎรตำบลแจ่มหลวง อำเภอกัลยาณิวัฒนา ได้นำความรู้ไปทำการเกษตรปลูกพืชหมุนเวียน เธอเล่าว่า ช่วงนี้ปลูกมันอลู ถั่วอะซูกิ และถั่วแดงหลวง โดยมีงานศิลปาชีพเป็นรายได้เสริมช่วงรอเก็บเกี่ยวผลผลิต ได้แก่ การทอผ้าพื้นเมืองชนเผ่า ซึ่งได้รับสนับสนุนเส้นด้ายพระราชทานจากศูนย์กิจการและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดนเชียงราย อีกหน่วยงานที่เข้าไปดำเนินงานสนองพระราชดำริ สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในการส่งเสริมพัฒนาฝีมือการทอผ้า และพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความสวยงามทันสมัย เช่น ผ้าพันคอ กระเป๋า และเสื้อชนเผ่า เป็นต้น สำหรับในระยะต่อไปจะพัฒนาต่อยอดการทอผ้าลายพระราชทาน “ลายของเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” เพื่อเพิ่มรายได้ และกล่าวด้วยความซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณว่า “นับตั้งแต่สมเด็จพระพันปีหลวงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งโครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ บ้านเสาแดงขึ้น ทำให้มีชีวิตที่ดีขึ้นมาก” นอกจากนี้ โครงการฯ ยังได้จัดฝึกอบรมเทคโนโลยีการผลิตทางการเกษตร และสนับสนุนเมล็ดพันธุ์พืชผัก เช่น ฟักทองญี่ปุ่น กล้าไม้ผล ชา และกาแฟ เป็นต้น ประการสำคัญอย่างยิ่ง คือทุกๆ ปี เมื่อถึงฤดูหนาว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้องคมนตรีเชิญสิ่งของพระราชทานไปมอบให้แก่ราษฎรในพื้นที่โครงการฯ พร้อมกับเชิญพระราชกระแสแสดงความห่วงใยไปกล่าวด้วย ซึ่งได้สร้างความปลื้มปีติแก่ราษฎรที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ทุรกันดารห่างไกลเป็นอย่างมาก ดังความที่นางสาวอ้อมทิพย์ได้กล่าวถึงการที่ตนได้รับพระมหากรุณาธิคุณครั้งนี้ว่า “ดีใจและซาบซึ้งมากที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 พระราชทานสิ่งของให้” จากผลสำเร็จของโครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ บ้านเสาแดง ไม่เพียงแต่บ้านเสาแดงและบ้านห้วยเขียดแห้งในพื้นที่ภาคเหนือ จะมีแหล่งอาหารที่ปลอดภัยจากสารเคมีเท่านั้น หากแต่ยังเป็นสถานที่ให้ความรู้ในการทำเกษตรกรรมอย่างถูกวิธีด้วย ทั้งๆ ที่ในอดีตพื้นที่แห่งนี้เคยมีปัญหาการปลูกพืชเสพติดและทำไร่หมุนเวียน จนทำให้เกิดผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเกิดการเสื่อมสภาพของดินที่ความอุดมสมบูรณ์ลดลง ส่งผลให้ผลผลิตทางการเกษตรไม่เพียงพอต่อการยังชีพ โดยเฉพาะข้าว แต่ด้วยสายพระเนตรอันกว้างไกลของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงโดยแท้ บ้านเสาแดงและบ้านห้วยเขียดแห้งจึงรอดพ้นจากความยากจน ส่งผลให้ มีวิถีชีวิตเปลี่ยนแปลงไปในทางดีขึ้น ทั้งยังทำให้ราษฎรได้ตระหนักถึงความสำคัญของป่าไม้ เมื่อไม่มีการบุกรุกแผ้วถางป่าเพื่อขยายพื้นที่ทำกิน และเลิกปลูกฝิ่น โดยหันมาทำการเกษตรตามแนวทางที่สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้พระราชทานไว้ไห้ บ้านเสาแดงและบ้านห้วยเขียดแห้งในปัจจุบัน จึงเป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่จะสร้างรอยยิ้ม สร้างความสุขให้แก่ราษฎรในพื้นที่ และสร้างความประทับใจให้แก่ผู้ที่มาเยือน ดังนั้น หากท่านใดกำลังมองหาแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ เพื่อมาสัมผัสความงดงามของผืนป่า ท่ามกลางอากาศที่บริสุทธิ์ และได้รับความสะดวกในการเดินทางแล้ว สถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ บ้านเสาแดง อำเภอกัลยาณิวัฒนา จังหวัดเชียงใหม่ พร้อมให้การต้อนรับทุกท่านเสมอ กองประชาสัมพันธ์ สำนักงาน กปร.